Veelgestelde vragen over de omgevingswet

De Omgevingswet is een nieuwe wet, die voor heel Nederland geldt. Hierin staan alle wetten en regels voor (ver)bouwen, slopen, kappen of andere werkzaamheden in de fysieke leefomgeving. De datum waarop de wet in werking treedt is 1 januari 2024. De wet voegt 26 bestaande wetten voor de fysieke leefomgeving samen. 

Sinds 1810 kent Nederland voor bodem, water, wegen, milieu, monumenten, natuur, geluid en nieuwbouw verschillende wetten en regels. Vaak staan die de ontwikkeling van vernieuwende, duurzame initiatieven in de weg. Zoals de omschakeling naar duurzame energie of een gezonde leefomgeving. Door 26 wetten en een paar honderd regelingen op het gebied van de leefomgeving in één wet te bundelen en te vereenvoudigen, regelt de Omgevingswet alles voor de beperkte ruimte waarin we wonen en werken.  Zodat ingewikkelde keuzes mogelijk blijven.

Er zijn op dit moment veel regels die verspreid zijn over veel verschillende wetten. Om die regels overzichtelijker te maken is ervoor gekozen om ze in één wet op te nemen, de Omgevingswet. De Omgevingswet geeft ook meer mogelijkheden om dingen lokaal, binnen de gemeente, te regelen. De leefomgeving in de gemeente staat daarbij centraal. Door de vereenvoudiging van de regels en het mogelijk maken van maatwerk binnen de gemeente kunnen besluiten over bijvoorbeeld bouwplannen sneller genomen worden. Ook moet er meer ruimte komen voor nieuwe ideeën vanuit inwoners en ondernemers.

Inwoners, ondernemers en overheden zijn samen verantwoordelijk voor de kwaliteit en ontwikkeling van onze leefomgeving. Als de gemeente (digitaal) duidelijk maakt wat waar in Alphen aan den Rijn kan, ontstaat er meer ruimte voor initiatief van bewoners en ondernemers. Initiatiefnemers kunnen ook nu al hun plannen uitwerken, maar worden onder de Omgevingswet extra gestimuleerd om belanghebbenden daarbij te betrekken. De gemeente gaat minder controleren en meer adviseren.

Als u iets wilt verbouwen aan uw huis of tuin en u vraagt een vergunning aan, dan gaat dat vanaf 1 januari anders. U zoekt de regels op in het nieuwe, digitale Omgevingsloket. Daar vraagt u meteen ook uw vergunning aan. Ook kunt u straks meepraten over het omgevingsplan voor uw gebied, zoals dat eerder kon met de omgevingsvisie. En over kleine en grote initiatieven bij u in de buurt. Dat kan nu ook al, want we zijn al aardig op weg met de nieuwe werkwijze van de Omgevingswet. 
Nu nog controleert de gemeente of uw plan binnen het bestemmingsplan past, maar vanaf januari wordt dat het omgevingsplan. Past uw plan straks niet binnen het omgevingsplan dan moet u een  aanvraag voor een wijziging van het omgevingsplan indienen of een vergunning aanvragen om van het omgevingsplan af te wijken. Een (ontwerp)bestemmingsplan dat vóór 1 januari 2024 ter inzage ligt, wordt nog  onder de bestaande wetgeving behandeld en een plan dat ná 1 januari 2024 ter  inzage ligt onder de nieuwe wetgeving. Dient u een aanvraag omgevingsvergunning vóór 1 januari 2024 in, dan wordt die volgens het  huidige recht afgehandeld. Alle aanvragen die ná 1 januari 2024 worden ingediend worden volgens de regels van de Omgevingswet behandeld. 

Bent u al in gesprek met de gemeente over uw plannen, dan informeert uw contactpersoon u over de aankomende wetswijziging. Samen met uw contactpersoon kijkt u  naar de mogelijkheden die de Omgevingswet u biedt. Gaat u binnenkort een nieuw plan indienen bij de gemeente? Neem dan contact op (14-0172) of mail naar gemeente@alphenaandenrijn.nl. Graag kijken we samen  met u naar de mogelijkheden voor uw aanvraag en de gevolgen van de verandering. Zodat u  helder heeft welke stappen u kunt zetten om uw initiatief tot stand te brengen. De omgevingsvisie wordt gebruikt om vraagstukken, initiatieven en ontwikkelingen te beoordelen en keuzes te maken die standhouden (zie: Omgevingsvisie Alphen aan den Rijn). 

De Omgevingswet zorgt ervoor dat de regels goed aansluiten bij de gemeente Alphen aan den Rijn en haar inwoners. Daarom is participatie een belangrijk aandachtspunt. Veel inwoners praten al mee over projecten en initiatieven. Ook voor ontwikkelaars en andere initiatiefnemers wordt het onder de Omgevingswet nog belangrijker om de directe omgeving  goed bij hun plannen te betrekken.

Wilt u (ver)bouwen, slopen of kappen? Dan heeft u vaak te maken met verschillende regels. Denk aan regels op het gebied van geluid, milieu of nieuwbouw. Voor de Omgevingswet staan deze onderwerpen niet op zichzelf, maar hangen ze samen. Daarom zetten we alle informatie bij elkaar op één plek: het Omgevingsloket. Daar kunt u een melding doen of uw vergunning aanvragen.

In het begin zullen we een aanvraag misschien minder snel kunnen behandelen. We zijn immers gewend om te werken met de huidige wetten en regels. Daar komt nu 1 wet voor in de plaats. Dat kost tijd. Hoe goed we ons ook voorbereid hebben, we zullen moeten wennen aan de nieuwe manier van werken.

De Omgevingswet eist dat elke gemeente een omgevingsvisie en een omgevingsplan heeft. In 2022 is een omgevingsvisie vastgesteld. Hierin staan de toekomstplannen voor de gemeente. Aan het nieuwe omgevingsplan wordt nog gewerkt. Het omgevingsplan komt in de plaats van de bestaande bestemmingsplannen en uit andere verordeningen. Om goed voorbereid te zijn op de komst van de Omgevingswet neemt de gemeente Alphen aan den Rijn interne werkwijzen en procedures onder de loep. Ook volgen ambtenaren workshops en opleidingen.

Het Omgevingsloket is een landelijke website. Na 1 januari 2024 is dit dé centrale plek waar u informatie vindt over alle regels en doelen voor de leefomgeving in onze gemeente. Zo kan iedereen (de gemeente, inwoners en ondernemers) deze informatie straks op 1 plek bekijken en direct gebruiken. Op termijn komen alle regels die gelden in de gemeente Alphen aan den Rijn op 1 kaart. U kunt dan bijvoorbeeld voor uw eigen straat zien welke regels gelden. Op 1 januari 2024 is nog niet alles ingevuld en klaar. Het Omgevingsloket wordt steeds verbeterd. 

Een plan voor uw huis of bedrijf 

Bent u van plan uw huis of bedrijf te verbeteren? Controleer dan eerst in het landelijke Omgevingsloket bij Vergunningcheck of een omgevingsvergunning of melding nodig is. Om te kunnen beoordelen of u een omgevingsvergunning nodig heeft, wordt gekeken naar de regels die gelden voor de locatie waar u uw plan wilt uitvoeren. Zo wordt duidelijk voor welke activiteiten u een omgevingsvergunning moet aanvragen. Met de locatie en resultaten uit de Vergunningcheck krijgt u een digitaal vragenformulier op maat. Meer weten over welke regels voor u van toepassing zijn? Ga naar Regels op de kaart in Omgevingsloket. 

Maak altijd duidelijk: 

• wat u met uw plan wilt bereiken.
• wie er gebruik van gaan maken.
• wat de huidige en nieuwe situatie is.
• hoe u uw initiatief gaat aanpakken.

Geef ook aan of u uw plan met belanghebbenden zoals buren of omwonenden heeft besproken (dit noemen we participatie) en wat daarvan het resultaat was. Participatie onder de Omgevingswet is niet verplicht, maar we raden het wel aan. Als u uw omgeving op tijd bij uw plan betrekt, wordt dat gewaardeerd en is de kans op succes groter.

Vragen beantwoorden van verschillende overheden

Bij uw aanvraag of melding kunt u te maken krijgen met regels van verschillende overheden. In het Omgevingsloket komen onder Aanvragen de vragen van de gemeente, het waterschap, de provincie en het Rijk bij elkaar. Bijvoorbeeld als er ergens regels gelden van zowel de gemeente of het waterschap als van de provincie. Daarom staat in Aanvragen bij iedere groep vragen welke overheid de vraag stelt. 

Soms zult u meerdere keren dezelfde vraag beantwoorden. Bijvoorbeeld als verschillende overheden dezelfde informatie nodig hebben om een vergunningaanvraag te beoordelen. Het Omgevingsloket kan dubbele vragen op dit moment nog niet voorkomen. Overheden kunnen voor eigen vragen het antwoord op een eerdere vraag hergebruiken, maar kunnen dit nog niet doen voor vragen van andere overheden.

We hebben algemene en landelijke informatie en de ontwikkelingen in de gemeente Alphen aan den Rijn hier op de website bij elkaar gezet onder Omgevingswet Alphen aan den Rijn. Kunt u het antwoord op een vraag niet vinden? Mail ons dan op gemeente@alphenaandenrijn.nl of bel ons op via het telefoonnummer 14 0172.